Boşanmada Tazminat ve Nafaka
BOŞANMANIN MALİ SONUÇLARI:
Boşanmanın mali sonuçları maddi ve manevi tazminat istenmesi ve nafakadır. Belirtmek gerekir ki hakimin bunlara hükmedebilmesi için ilgilinin talepte bulunması şarttır.
a)Maddi Tazminat: Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz
veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddî tazminat isteyebilir. Bu hükme göre maddi tazminat istenmesinin şartları şunlardır:
aa)Maddi tazminat isteyen eşin boşanmada hiç kusurunun bulunmaması ya da kusurunun daha az olması
bb)Davalı tarafın kusurlu olması, kusuru ile boşanmaya sebep olmayan eşten tazminat istenemez.
cc)Davacı eşin mevcut ya da beklenen bir menfaatinin zedelenmesi
dd)Maddi tazminatın miktarı: MK 174’e göre ödenecek olan uygun bir maddi tazminattır. Bundan anlaşılacağı gibi tazminat miktarını hakim belirleyecektir. İkinci olarak tazminat miktarının uğranılan zararın tam karşılığı olması gibi bir sorumluluk yoktur. Hakim, tarafların mali ve sosyal durumlarını ve kusur derecelerini göz önünde bulundurarak uygun olan tazminat miktarını belirleyecektir. Biz Bulut Adalet olarak müvekkillerimizin zararının tam olarak karşılanmasıyla ilgili gerekli çalışmaları yapar ve müvekkilimizi bu konuda bilgilendiririz.
b)Manevi Tazminat: MK 174 II’ye göre Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevî tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.
aa)Davalının kusurlu olması: Davalının herhangi bir derece kusurunun bulunması yeterlidir. Davacının ise hiç kusuru olmamasına gerek yoktur, o da kusurlu olabilir. Fakat davacının kusuru tazminatta indirime ya da hiç hükmedilmeme sebebine yol açabilir. Yani önemli olan davalıya oranla daha az kusurlu olmasıdır. Kusurlar eşit ya davacının kusuru davalıdan fazlaysa tazminat söz konusu olmayacaktır.
bb)Davacının kişilik hakkının zedelenmesi (ihlal edilmesi): Davacının kişilik hakkının zedelenmesinin manevi tazminatı haklı gösterecek derecede olması gerekir.
cc)Manevi tazminatın şekli ve miktarının belirlenmesi: MK 174 II’ye göre hakim, manevi tazminat olarak paradan başka bir şeye karar veremez. TBK 58’de öngürülen diğer manevi tazminat türleri boşanma davasında uygulanmaz. Boşanmada tazminat nasıl hesaplanır şeklinde bakıldığında mevcut bir formül yoktur. Böylece her dava kendi özelinde değerlendirilir; şartlar ve kusurun ağırlığı değerlendirilir.
c)Yoksulluk Nafakası: Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan malî gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir.
Şartları:
aa)Taraflardan birinin talepte bulunması: Hakimin, yoksulluk nafakasına karar verebilmesi için, yoksulluğa düşen eşit talepte bulunması gerekir. Hakim re’sen yani kendiliğinden yoksulluk nafakasına karar veremez.
bb)Talep eden eşin kusursuz ya da daha az kusurlu olması: Nafaka talep eden eş diğer eşe göre daha az kusurlu ya da kusursuz olmalıdır. Maddi ve manevi tazminatın tersine kendisinden nafaka istenen eşin de kusurlu olmasına gerek yoktur. Davalı taraf kusursuz olsa dahi nafakaya hükmedilebilir.
cc)Nafaka isteyen eşin yoksulluğa düşmesi: Nafaka isteyen eş, çalışma gücünden yoksunsa ve başka geliri veya serveti de yoksa yoksulluk nafakasına hak kazanır. Yoksulluk nafakası isteyen eşin emekli maaşı ya da malları varsa bunların onu yoksulluktan kurtarıp kurtarmadığına bakılması gerekir. Boşanma sonucunda düşülen yoksulluğun büyük olması gerekmez. Vasat düzeydeki yoksulluk yeterlidir.
dd)Takdir edilecek nafakanın, bunu ödeyecek olan eşin mali gücü ile orantılı olması: Ödeyecek olan eşin mali gücü, yoksulluk nafakasının üst sınırıdır. Yükümlünün ödeme gücü yoksa, yoksulluk nafakasına karar verilemez.
ee)Nafakanın süresi: Yoksulluk nafakası süresizdir. Bir başka deyişle taraflardan birinin ölümüne kadar devam eder. Kural bu olmakla beraber, nafaka alacaklısının evlenmesi, evlenmeksizin fiilen evli gibi yaşaması, yoksulluğun ortadan kalkması, haysiyetsiz hayat sürmesi nafakayı sona erdirir.
f)Zamanaşımı: Evliliğin boşanma sebebiyle sona ermesinden doğan dava hakları, boşanma hükmünün kesinleşmesinin üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
Maddi - manevi tazminat ve yoksulluk nafakası ne kadar?
Pratikte müvekkillerimizin en çok sordukları sorulardan biri budur. Yukarıda daha önce bahsettiğimiz üzere her olaya göre ve davalı tarafın mali gücüne göre alacağınız tazminat ve nafaka miktarı değişmektedir. Yine de merakınızı gidermek için açıklamak gerekirse, maddi ve manevi tazminat taleplerinde hakim genellikle en fazla davalı tarafın gelirinin yaklaşık 10 katına hükmeder. Yani davalı taraf 2023 yılı itibarıyla asgari ücret ile çalışıyorsa 8500 TL x 10 = 85.000TL en fazla hükmedilebilecek olan rakamdır. Sizin kusurunuz ve karşı tarafın kusuru oranında bu rakamdan indirime gidilir.
Yoksulluk nafakası da yine aynı şekilde değişiklik göstermektedir. Yaş, evlilik süresi, ekonomik ve sosyal durum, yaşanılan çevre vb. faktörler bu miktarı etkileyecektir. Her şeyin ortalama olduğu bir örnek vermek gerekirse, kadın eşin ev hanımı olduğu ve davalı erkek tarafının da asgari ücretli olduğunu da düşünürsek, aylık olarak alacağınız ortalama yoksulluk nafakası 8500TL’nin %20 ile %30 aralığındadır. Bu da aylık ortalama 1700 ile 2500 TL arasında bir rakam ortaya çıkarır. Belirttiğimiz gibi her olay kendi özelinde değerlendirilir. O yüzden verdiğimiz örnekler sizin için aynı sonuçlar ortaya çıkarmayabilir.
Boşanmanın mali sonuçları bu şekildedir. Avukatlar tarafından hazırlanan ve hakimlerin onayından geçmiş daha önce mahkemelerde kullanılmış belgeleri kullanın, risk almayın. Tazminat talepli, hem tazminat hem nafaka talepli ya da tazminatsız boşanma davası dilekçelerine buradan ulaşabilirsiniz. Bulut Adalet olarak müvekkillerimiz için tarafımızca profesyonel boşanma avukatlığı hizmeti de verilmektedir. Sorularınız mı var? Hemen canlı sohbete yazabilirsiniz.